Δρ Ανδρέας Ν. Αγγελάκης, Τεχν. Σύμβουλος Ένωσης ΔΕΥΑ

"....ὅτι δὲ γίγνεται ἀτμίζουσα πότιμος καὶ οὐκ εἰς θάλατταν συγκρίνεται τὸ ἀτμίζον, ὅταν συνιστῆται πάλιν, πεπειραμένοι λέγωμεν...."
Αριστοτέλης (384-322 π.X.) , Μετεωρολογικά, Βιβλίο Β.

Από την προϊστορική περίοδο, ο άνθρωπος προσπαθεί να διασφαλίζει διαθέσιμο νερό για την κάλυψη των αναγκών του, με την υλοποίηση έργων ύδρευσης χαμηλού κόστους, υψηλής απόδοσης και προσφιλή στο περιβάλλον. Η χώρα μας έχει μακραίωνη ιστορία αειφόρου διαχείρισης υδατικών πόρων. Αρχαιολογικές και άλλες μαρτυρίες υποδηλώνουν ότι κατά την πολιτισμική έκρηξη της Μινωικής περιόδου (ca. 3200-1100 π.Χ.) εφαρμόστηκαν προωθημένες πρακτικές χρήσης μη συμβατικών υδατικών πόρων, όπως είναι η συλλογή, αποθήκευση και χρήση βρόχινου νερού και πιθανόν αφαλατωμένου νερού. Οι Μινωίτες, πρώτοι στο κόσμο, ανέπτυξαν πολύ καλά οργανωμένο ναυτικό στόλο, που κυριαρχούσε στην Μεσόγειο θάλασσα (όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης), καλύπτοντας αποστάσεις εκατοντάδων μιλίων σε αναζήτηση εμπορεύσιμων αγαθών από την Ισπανία ως τη Συρία και καταστολή της πειρατείας. Γι' αυτό πιθανολογείται ότι οι Μινωίτες πρώτοι εφάρμοσαν θερμική μέθοδο παραγωγής πόσιμου νερού από θαλασσινό νερό κατά τη διάρκεια των πολυήμερων περιόδων παραμονής τους εν πλω, με σχετικά μικρού μεγέθους πλοία (Εικ. 1αριστ.).

Αργότερα, ο Αριστοτέλης (384-322 π.X.) περιέγραψε με μεγάλη ακρίβεια τον κύκλο της φύσης (νερού). Επίσης ο ίδιος για πρώτη φορά, αναφερόμενος στο θαλασσινό νερό, αναφέρει ότι αυτό μπορεί να μετατραπεί σε γλυκό (πόσιμο) νερό όταν ατμοποιηθεί (εξατμισθεί) και στη συνέχεια συμπυκνωθεί. Μετέπειτα (ca. 200 μ.Χ.) ο περιπατητικός φιλόσοφος Αλέξανδρος ο Αφροδίσιος, παρουσιάζει την παραγωγή πόσιμου νερού από θαλασσινό νερό, από ναύτες σε πλοίο, με τη χρήση σπόγγων, που απορροφούσαν ατμούς θαλασσινού νερού, κατά τη διάρκεια βρασμού του εντός ειδικού δοχείου (Εικ. 1δεξιά).

1. Πλημμύρες: Δημιουργία & Μέτρα Προστασίας. Χανιώτικα Νέα 05/07/2023, https://www.haniotika-nea.gr/plimmyres-dimioyrgia-amp-metra-prostasias/ 
2. Το Μουσείο «Λυχνοστάτης Κρήτης»: Λειτουργία και δραστηριότητες. Ρεθεμνιώτικα Νέα, Ρέθυμνο, 23/06/2023, https://rethnea.gr/to-moyseio-lychnostatis-kritis-leitoyrgia-drastiriotites/ 
3. Αυξητικές τάσεις επαναχρησιμοποίησης των υδατικών πόρων στην Ευρώπη και την Ελλάδα. ΠΑΤΡΙΣ, 15/06/2023, https://www.patris.gr/2023/06/15/ayxitikes-taseis-epanachrisimopoiisis-ton-ydatikon-poron-stin-eyropi-kai-tin-ellada-2/ 
4. Το Μουσείο «Λυχνοστάτης Κρήτης»: Ιστορία και περιγραφή. Ρεθεμνιώτικα Νέα, Ρέθυμνο, 31/05/2023, https://rethnea.gr/to-moyseio-lychnostatis-kritis-istoria-perigrafi/ 
5. Περί Αριστείας. Ρεθεμνιώτικα Νέα, Ρέθυμνο, 18/05/2023, https://rethnea.gr/peri-aristeias/ 
6. Η Ιστορία του Νερού στην Ελλάδα. Ρεθεμνιώτικα Νέα, Ρέθυμνο, 11/05/2023, https://rethnea.gr/istoria-neroy-isodynamei-tin-istoria-kosmoy/ 
7. Η Θέση της Γυναίκας στο Μινωικό Πολιτισμό. Χανιώτικά Νέα, Χανιά Κρήτης, 3/05/2023, https://www.haniotika-nea.gr/i-thesi-tis-gynaikas-ston-minoiko-politismo/ 
8. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσαράς. ΠΑΤΡΙΣ, 24/04/2023, https://www.patris.gr/2023/04/24/to-archaiologiko-moyseio-messaras/ 
9. Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου. Χανιώτικά Νέα, Χανιά Κρήτης, 21/04.2023, https://www.haniotika-nea.gr/archaiologiko-moyseio-irakleioy/ 
10. Το Μουσείο της Βεργίνας. Χανιώτικά Νέα, Χανιά Κρήτης, 14/04.2023, https://www.haniotika-nea.gr/to-moyseio-tis-verginas/